CIEKAWOSTKI i inne drobnostki...
Strefy ochronne, czyli wewnętrzne strefy bezpieczeństwa każdego człowieka.
Zobacz też:
Strefy ochronne, czyli wewnętrzne strefy bezpieczeństwa każdego człowieka.
Każdy człowiek wyznacza sobie swoją własną strefę ochronną. Są to umowne, niewidzialne granice, których przekroczenie odczuwa jako naruszenie swojego prawa do osobności czy intymności.
Zasadniczo wyróżnia cztery takie strefy określające w centymetrach dopuszczalną czy może raczej przyjazną odległość pomiędzy np. rozmówcami. Oczywiście wielkość poszczególnych stref jest indywidualną cechą osobniczą każdego człowieka i w każdym indywidualnym przypadku jej wielkość może nieco dobiegać od podanych poniżej odległości. Zależy to do wielu czynników zarówno wewnętrznych danego człowieka (np. jego osobowość, stan psychiczny ogólny i w danym momencie, kompleksy, obawy, krąg kulturowo-obyczajowy) jak i czynników zewnętrznych (np. otoczenie, temperatura i wilgotność powietrza, sytuacja, higiena rozmówcy).
Strefy te określa się umownie jako intymną, osobistą, oficjalną i publiczną.
Strefa intymna jest to strefa mająca zasięg do około 50 centymetrów od osoby której dotyczy. Granicę tę w sposób naturalny wyznaczają takie bodźce jak dotyk, ciepło lub zapach ciała między poszczególnymi osobami. Granica ta jest zasadniczo zastrzeżona dla osób najbliższych. Jej przekroczenie przez osobę "nieuprawnioną" może wywoływać niechęć, a w skrajnych przypadkach również agresję wobec nadmiernie przybliżającej się osoby.
Oczywiście są przypadki w których niechętnie ale jednak akceptujemy naruszanie tej strefy przez osoby obce. Najczęściej jest to skutek niezależnej zarówno od nas jak i od tej osoby sytuacji w jakiej się znaleźliśmy (np. wspólna jazda zatłoczonym autobusem, badanie u lekarza).
Strefa osobista jest to strefa mająca zasięg od około pół metra do około półtora metra od osoby której dotyczy. Jest to strefa określana niekiedy jako obszar przyjaźni i poufałych rozmów. Granicę tej strefy wyczuwają bez trudu nasze oczy i uszy. Głos waha się tu między półtonem a tonem. Jeśli nie mamy ochoty na czyjś zbyt poufały ton lub niewygodny dla nas temat, wówczas
wystarczy nieco się odsunąć, a skutek będzie natychmiastowy.
Strefa oficjalna jest to strefa mająca zasięg od około półtora metra do około trzech i pół metra od osoby której dotyczy. Najczęściej występuje ona podczas wszelkiego rodzaju oficjalnych spotkań służbowych, narad, odpraw, posiedzeń w mniejszym gronie itp.
Strefa publiczna jest to strefa mająca zasięg powyżej trzech i pół metra od osoby której dotyczy. Charakteryzuje ją porozumiewanie się tylko w jedną stronę. Duża odległość między przemawiającym a resztą uczestników spotkania zniechęca do dialogu. Sytuacja taka występuje m.in. w dużej sali konferencyjnej, w sali wykładowej itp.
Strefa ta jest dostępna praktycznie dla każdego, niezależnie od interpersonalnych relacji emocjonalnych.
Wyczucie właściwego dystansu ma istotne znaczenie, zwłaszcza w czasie rozmów prowadzonych na stojąco, np. podczas oficjalnych rautów, koktajli, w kuluarach obrad itp.
Jeśli za bardzo zbliżymy się do swojego rozmówcy, a on sobie tego akurat nie życzy, wówczas w jego zachowanie wkrada się irytacja. W takim przypadku interlokutor albo odsuwa się, albo dąży do jak najszybszego zakończenia rozmowy. Zupełnie inne wrażenie odnosi się wówczas, kiedy osoba skracająca dystans jest dla nas bardzo atrakcyjna, np. ze względu na swoje walory zewnętrzne, zajmowaną pozycję, potencjalne dla nas korzyści lub więzi uczuciowe.